Księgarnia Warszawa

SPIS TREŚCI

Przedmowa 13

Rozdział 1. POLITYKA PIENIĘŻNA 15
1.1. Pomiar i obserwacja zjawisk w gospodarce narodowej 15
1.1.1. Gospodarka narodowa jako przedmiot polityki ekonomicznej 15
1.1.2. Pomiar działalności gospodarczej 16
1.1.3. Obserwacja gospodarki 19
1.1.3.1. Inflacja 19
1.1.3.2. Zatrudnienie i bezrobocie 22
1.1.3.3. Dochody realne 23
1.2. Nauka o pieniądzu 25
1.2.1. Pieniądz jako miernik wartości, środek wymiany, kapitał, skarb oraz wyznacznik pozycji społecznej 25
1.2.2. Wartość pieniądza 29
1.3. Podaż pieniądza i kreacja kredytu w gospodarce 32
1.3.1. Źródła pieniądza 32
1.3.2. Agregaty pieniądza 33
1.3.3. Kreacja pieniądza przez banki komercyjne 34
1.4. Cele i narzędzia polityki pieniężnej 37
1.4.1. Rola banku centralnego w gospodarce 37
1.4.2. Rodzaje, zasada i cele polityki pieniężnej 38
1.4.3. Narzędzia polityki pieniężnej 40
1.4.4. Polityka pieniężna w Polsce 41
1.4.5. Kalkulacja stopy repo, wartości papierów wartościowych będących przedmiotem zastawu oraz wartości odkupu tych papierów 47
1.5. Polityka walutowa 48
1.5.1. Systemy kursu walutowego 48
1.5.2. Wpływ kursu walutowego na bilans płatniczy kraju 49
1.5.3. Stopa zwrotu z inwestycji zagranicznych 52
1.5.4. Polityka walutowa w Polsce 53
Literatura 55

Rozdział 2. RYNEK FINANSOWY 56
2.1. System finansowy w gospodarce 56
2.1.1. Instrumenty finansowe 56
2.1.1.1. Rodzaje instrumentów finansowych 57
2.1.2. Instytucje finansowe 57
2.1.3. Rodzaje rynków finansowych 58
2.1.4. Regulacje rynków finansowych 59
2.1.5. Funkcje systemu finansowego 59
2.2. Rynek pieniężny 60
2.2.1. Cel i przedmiot funkcjonowania rynku pieniężnego 60
2.2.2. Uczestnicy rynku pieniężnego 60
2.2.3. Rynek depozytów i kredytów międzybankowych 60
2.2.3.1. Funkcje rynku międzybankowego 60
2.2.3.2. Cechy transakcji zawieranych na rynku międzybankowym 61
2.2.4. Rynek publicznych papierów dłużnych 61
2.2.5. Rynek prywatnych papierów dłużnych 63
2.2.5.1. Cechy papierów komercyjnych 63
2.2.5.2. Cele emisji papierów komercyjnych (commercial papers) 63
2.2.5.3. Zalety i wady papierów komercyjnych 64
2.3. Rynek kapitałowy 64
2.3.1. Rodzaje rynku kapitałowego 65
2.3.1.1. Rynek pierwotny i wtórny 65
2.3.1.2. Rynek regulowany i wolny 66
2.3.1.3. Rynek giełdowy i pozagiełdowy 66
2.4. Przedmiot działania rynku kapitałowego 67
2.4.1. Podstawowe rodzaje papierów wartościowych 67
2.4.1.1. Akcja 68
2.4.1.1.1. Cena akcji 68
2.4.1.1.2. Rodzaje akcji 69
2.4.1.2. Obligacja 69
2.4.1.2.1. Rodzaje obligacji 70
2.4.1.2.2. Ceny obligacji 70
2.4.1.3. Pochodne instrumenty finansowe 71
2.5. Uczestnicy rynku kapitałowego 72
2.5.1. Inwestorzy na rynku kapitałowym 72
2.5.1.1. Podział inwestorów występujących na rynku ze względu na cel uczestnictwa w rynku 73
2.5.1.2. Podział inwestorów ze względu na to, czy uczestnictwo w rynku jest systematyczne i jakie jest przygotowanie uczestników do działania na nim 74
2.5.1.2.1. Inwestorzy instytucjonalni 74
2.5.1.2.2. Inwestorzy nieprofesjonalni 75
2.5.2. Rola pośredników na rynku kapitałowym 75
2.5.3. Instytucje wspierające, regulujące i nadzorujące funkcjonowanie rynku kapitałowego 75
2.5.3.1. Giełda papierów wartościowych 75
2.5.3.1.1. System notowań kursów na giełdach 76
2.5.3.1.2. Informacje giełdowe 77
2.5.3.1.3. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. 78
2.5.3.2. Centralna Tabela Ofert S.A. 79
2.5.4. Instytucje wspierające, regulujące i nadzorujące rynek kapitałowy i zakres regulacji 79
2.5.4.1. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd 79
2.5.5. Depozyt papierów wartościowych 80
2.5.5.1. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych 80
2.5.6. Izby rozrachunkowe 81
2.6. Elementy wyceny papierów wartościowych 81
2.6.1. Podstawowe narzędzia wyceny 81
2.6.1.1. Linia czasu 81
2.6.1.2. Wartość przyszła 82
2.6.1.3. Wartość obecna (zaktualizowana) 82
2.6.1.4. Wartość przyszła i wartość obecna (zaktualizowana) renty zwykłej 83
2.6.2. Wycena obligacji 83
2.6.3. Wycena akcji 84
2.6.3.1. Wycena akcji o stałej dywidendzie 84
2.6.3.2. Wycena akcji o stałym tempie wzrostu dywidendy 84
2.6.3.3. Wycena akcji o zmiennym tempie wzrostu dywidendy 84
Literatura 85
Materiały pomocnicze 86

Rozdział 3. RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA 87
3.1. Ewidencja księgowa środków pieniężnych 87
3.1.1. Podział środków pieniężnych 87
3.1.2. Rozliczenia gotówkowe i bezgotówkowe 87
3.1.3. Ewidencja obrotu wekslami obcymi 91
3.1.4. Ewidencja księgowa czeków 91
3.2. Ewidencja księgowa aktywów trwałych 92
3.2.1. Składniki rzeczowych aktywów trwałych 92
3.2.1.1. Pojęcie, klasyfikacja i ewidencja środków trwałych 92
3.2.1.2. Ustalenie wartości początkowej środków trwałych 93
3.2.2. Pojęcie, funkcje i przedmiot amortyzacji 94
3.2.3. Odpisy amortyzacyjne 94
3.2.4. Dokumentacja oraz ewidencja zmian w stanie i wartości środków trwałych 98
3.2.4.1. Dokumentacja środków trwałych 98
3.2.4.2. Ewidencja zmian w stanie i wartości środków trwałych 99
3.2.4.2.1. Ewidencja zakupu środka trwałego 99
3.2.4.2.2. Ewidencja środków trwałych przekazywanych
w formie darowizny 100
3.2.4.2.3. Ewidencja sprzedaży środków trwałych 101
3.2.4.2.4. Ewidencja likwidacji środków trwałych 102
3.3. Ewidencja księgowa rozrachunków i roszczeń 102
3.4. Ewidencja księgowa materiałów 109
3.4.1. Pojęcie i klasyfikacja materiałów 109
3.4.2. Dokumenty obrotu materiałami 109
3.4.3. Wycena materiałów 110
3.4.4. Ewidencja operacji gospodarczych w obrocie materiałami 111
3.4.4.1. Rozliczenie zakupu 111
3.4.4.2. Materiały w drodze 111
3.4.4.3. Dostawy niefakturowane 111
3.4.4.4. Odchylenia od cen ewidencyjnych 112
3.4.4.5. Koszty zakupu 112
3.4.4.6. Rozchód materiałów 113
3.4.4.7. Niedobory inwentaryzacyjne 115
3.5. Ewidencja księgowa kosztów 115
3.5.1. Koszty według rodzajów 115
3.5.1.1. Amortyzacja 116
3.5.1.2. Zużycie materiałów i energii 116
3.5.1.3. Usługi obce 117
3.5.1.4. Podatki i opłaty 117
3.5.1.5. Wynagrodzenia 118
3.5.1.6. Świadczenia na rzecz pracowników 118
3.5.1.7. Pozostałe koszty 118
3.5.2. Koszty według typów działalności i ich rozliczenie (układ funkcjonalno-podmiotowy) 119
3.5.2.1. Koszty działalności podstawowej danej jednostki 119
3.5.2.2. Koszty działalności pomocniczej 120
3.5.2.3. Koszty działalności bytowo-socjalnej 120
3.5.2.4. Koszty działalności zarządu 120
3.5.3. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 121
3.5.3.1. Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych 121
3.5.3.2. Rozliczenia międzyokresowe bierne kosztów operacyjnych 122
3.5.3.3. Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych 122
3.5.4. Ewidencja kosztów uzyskania przychodów 122
3.5.4.1. Koszt własny sprzedanych wyrobów gotowych, usług, towarów i materiałów 123
3.5.4.2. Pozostałe koszty operacyjne 123
3.5.4.3. Koszty finansowe 125
3.6. Ewidencja księgowa przychodów 125
3.7. Ewidencja produktów gotowych 128
3.8. Ewidencja księgowa towarów 130
3.9. Ewidencja księgowa kapitałów 132
3.10. Ewidencja księgowa wyniku finansowego i jego rozliczenie 135
Literatura 138

Rozdział 4. RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA 139
4.1. Istota i zakres rachunkowości zarządczej 139
4.2. Pojęcie i klasyfikacja kosztów 141
4.2.1. Kryteria klasyfikacji kosztów 141
4.2.2. Koszty zmienne i stałe 142
4.3. Rachunek kosztów pełnych, zmiennych i normalnych 143
4.3.1. Istota i zadania rachunku kosztów 143
4.3.2. Ustalanie poziomu kosztów rzeczywistych (pełnych) 144
4.3.3. Rachunek kosztów zmiennych 145
4.3.4. Rachunek kosztów normalnych 147
4.3.5. Trudności w ustalaniu kosztów własnych 148
4.3.6. Tendencja wzrostowa kosztów stałych i jej skutki 150
4.4. Rachunek kalkulacyjny kosztów 151
4.4.1. Istota i przedmiot kalkulacji 151
4.4.2. Rodzaje i metody kalkulacji 152
4.4.2.1. Kalkulacje podziałowe 154
4.4.2.1.1. Kalkulacja podziałowa prosta 154
4.4.2.1.2. Kalkulacja podziałowa współczynnikowa 155
4.4.2.1.3. Kalkulacja podziałowa odjemna 156
4.4.2.2. Kalkulacja doliczeniowa 157
4.4.2.3. Kalkulacja fazowa 158
4.5. Decyzje cenowe w przedsiębiorstwie 160
4.5.1. Kosztowe formuły ustalania cen 161
4.5.2. Ustalanie cen według relacji cenowych 164
4.6. Kontrola kosztów w jednostce gospodarczej 166
4.7. Pojęcie i zadania budżetowej metody zarządzania 167
4.8. Zarządzanie kosztami a metody rachunkowości zarządczej 171
Literatura 173

Rozdział 5. FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW 174
5.1. Istota i cele zarządzania finansami przedsiębiorstwa 174
5.1.1. Istota zarządzania finansami 174
5.1.2. Cele działalności przedsiębiorstwa 174
5.1.3. Funkcje zarządzania finansowego 175
5.1.4. Instrumenty zarządzania finansowego 175
5.1.5. Zarządzanie kapitałem obrotowym 176
5.2. Cele i zadania analizy finansowej 177
5.2.1. Analiza wstępna sprawności działania przedsiębiorstwa 177
5.2.2. Analiza wskaźnikowa 179
5.3. Przepływy pieniężne 185
5.4. Pojęcie, zakres, rodzaje inwestycji oraz metody dyskontowe ich oceny 193
5.4.1. Istota i rodzaje inwestycji 193
5.4.2. Ryzyko w decyzjach inwestycyjnych 196
5.4.3. Inwestycyjne przepływy pieniężne 198
5.4.4. Metody dyskontowe oceny efektywności inwestycji 198
5.4.4.1. Metoda aktualnej wartości netto (NPV) 199
5.4.4.2. Metoda wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) 201
5.5. Próg rentowności produkcji wieloasotymentowej 203
5.6. Wykorzystanie wskaźnika bezpieczeństwa i dźwigni operacyjnej w zarządzaniu przedsiębiorstwem 207
Literatura 208

Rozdział 6. FINANSE PUBLICZNE 209
6.1. Zasady ogólne finansów publicznych 209
6.2. Formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych 211
6.3. Państwowy dług publiczny 215
6.4. Procedury ostrożnościowe i sanacyjne państwowego długu publicznego 216
6.5. Procedury budżetowe 219
6.5.1. Budżet państwa 219
6.5.2. Opracowywanie i uchwalanie budżetu państwa 223
6.5.3. Zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej 226
6.5.4. Rola NBP i kasowa obsługa budżetu państwa 229
6.5.5. Budżet jednostki samorządu terytorialnego 230
6.6. Dyscyplina finansów publicznych 232
Literatura 236

Rozdział 7. FINANSE MIĘDZYNARODOWE 237
7.1. Przedmiot finansów międzynarodowych 237
7.1.1. Pojęcie finansów 237
7.1.2. Waluta i jej rodzaje 237
7.1.3. Rynek walutowy 238
7.2. Kurs walutowy w gospodarce rynkowej 239
7.2.1. Istota i funkcje kursu walutowego 239
7.2.2. Systemy kursu walutowego 240
7.2.3. Polityka walutowa 243
7.2.4. Oszacowanie aprecjacji oraz deprecjacji waluty 244
7.3. Techniki notowań kursów wymiany walut 245
7.3.1. Kursy kasowe (spot) 245
7.3.2. Notowania bezpośrednie i pośrednie 245
7.3.3. Notowania amerykańskie a notowania europejskie 245
7.3.4. Kursy krzyżowe (parytetowe) 246
7.3.5. Kursy terminowe 246
7.4. Międzynarodowe przepływy pieniężne i kapitałowe 249
7.4.1. Bilans płatniczy 249
7.4.2. Międzynarodowe przepływy handlowe 252
7.4.3. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie 255
7.4.4. Zagraniczne inwestycje portfelowe 255
7.4.5. Instytucje ułatwiające międzynarodowe przepływy finansowe 257
7.5. Wymienialność walut 258
7.5.1. Pojęcie wymienialności walut 258
7.5.2. Rodzaje wymienialności walut 259
7.5.3. Standardy wymienialności walut 260
7.6. Kontrakty walutowe futures i opcje walutowe 263
7.6.1. Transakcje terminowe futures 263
7.6.2. Kontrakty walutowe futures 265
7.6.3. Opcje walutowe 267
Literatura 268
Inne pomoce naukowe 268

Rozdział 8. PODATKI I UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE 269
8.1. Ogólna charakterystyka podatków 269
8.1.1. Pojęcie systemu podatkowego 270
8.1.2. Polityka podatkowa i funkcje podatków 270
8.1.3. Konstrukcja podatku i techniki podatkowe 272
8.2. Podatek od towarów i usług VAT 274
8.2.1. Podmiot i przedmiot opodatkowania 274
8.2.2. Podstawa opodatkowania 276
8.2.3. Stawki podatku 277
8.2.4. Zwolnienia od podatku 278
8.2.5. Szczególne przypadki zastosowania stawki 0% 279
8.2.6. Procedury dotyczące rolników ryczałtowych 284
8.3. Podatek akcyzowy 286
8.3.1. Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania 286
8.3.2. Obowiązek oznaczania znakami akcyzy 291
8.4. Podatek dochodowy od osób prawnych 293
8.4.1. Podmiot i przedmiot podatku dochodowego 293
8.4.2. Obowiązek podatkowy 293
8.4.3. Podstawa opodatkowania i wysokość podatku 294
8.4.4. Pobór podatku 295
8.4.5. Koszty uzyskania przychodów 297
8.5. Podatek dochodowy od osób fizycznych 298
8.5.1. Podmiot i przedmiot opodatkowania 298
8.5.2. Źródła przychodów 299
8.5.3. Koszty uzyskania przychodów 301
8.5.4. Podstawa obliczenia i wysokość podatku 301
8.5.5. Pobór podatku lub zaliczek na podatek od przez płatników 303
8.5.6. Zeznania podatkowe 305
8.6. Podatek od spadków i darowizn 305
8.6.1. Przedmiot opodatkowania 305
8.6.2. Obowiązek podatkowy 308
8.6.3. Podstawa opodatkowania 309
8.6.4. Wysokość podatku 310
8.6.5. Płatnicy podatku 311
8.7. Podatek od nieruchomości 312
8.8. Podatek od środków transportowych 319
8.9. Podatek rolny 322
8.9.1. Zakres opodatkowania, przedmiot i podmiot 322
8.9.2. Zasady ustalania podatku 323
8.9.3. Terminy płatności podatku rolnego 324
8.9.4. Zwolnienia i ulgi podatkowe 324
8.10. Podatek leśny 325
8.11. Podatek od posiadania psów 327
8.12. Podatek od czynności cywilnoprawnych 328
8.12.1. Przedmiot opodatkowania 328
8.12.2. Obowiązek podatkowy 329
8.12.3. Podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku 330
8.12.4. Zwolnienia od podatku 333
8.12.5. Zapłata, pobór i zwrot podatku 337
8.13. Opłata skarbowa 338
8.13.1. Przedmiot opłaty skarbowej 338
8.13.2. Obowiązek zapłaty opłaty skarbowej 340
8.13.3. Wysokość stawek opłaty skarbowej 341
8.13.4. Pobór i zwrot opłaty skarbowej 342
8.14. Opłaty lokalne 343
8.15. Ubezpieczenia społeczne 344
8.15.1. Wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 344
8.15.2. Składki na ubezpieczenia społeczne 346
8.15.3. Składka na Fundusz Pracy 348
8.15.4. Składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 349
8.15.5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne 350
Literatura 351

Kategorie: Ekonomia, Biznes,