Księgarnia Warszawa

Wśród dziel uczynionych ręką człowieka ogród rodzinny jest jednym z najbardziej autentycznych, szczerych i bezpośrednich przejawów dążenia do piękna we współpracy z naturą. Przybiera on formy rozmaite - od uduchowionej sielskości do dosłownego kiczu. Wykonywany jest samodzielnie i bezpośrednio lub powierzany projektantowi. Jest wtedy wyrazem bądź osobistego, nieraz intuicyjnego działania opartego na tradycji i wyobraźni lub wyrazem zaufania a bywa, że potrzeby wynikającej z bezradności. Na tak różnorodne rozwiązania można spojrzeć całościowa tak jak zrobiła to autorka recenzowanej książki.

W swej pracy Beata Gawryszewska rozwija rozległą panoramę historii i postaw ukazującą różnorodność form i możliwości tkwiących w pojęciu ogrodu rodzinnego. Ten, wydawałoby się, codzienny temat architektury krajobrazu podejmowany zarówno przez wybitnych projektantów jak będący osobistą wypowiedzią objawia się w tej książce jako fenomen kryjący intymne tajemnice przeżyć jak i ukryte warstwy symboli i znaczeń. Poruszając się swobodnie po obszarach wielu kultur i epok autorka rozwija zagadnienia, które stają się istotne również dla współczesnej estetyki, która dochodząc do fenomenu ogrodu domowego może wiele z opracowania Beaty Gawryszewskiej skorzystać
Jeremi T. Królikowski

Przedmowa do wydania drugiego ... 5

HOMO HABITANS I RAJ UTRACONY – WSTĘP ... 7

RODZINA – DOM – OGRÓD ... 13
Rodzina ... 13
Dom ... .. 15
Ogród ... 17
Siedlisko ... 18

HISTORIA I EWOLUCJA FORMY OGRODU RODZINNEGO ... 23
Struktura i funkcjonowanie domu rzymskiego ... 23
Spuścizna średniowiecza – powstanie prywatnego ogrodu rodzinnego (hortus conclusus) ... 28
Ogrody rodzinne w XV i XVI wieku w Europie – dom i ogród jako kompozycyjna całość ... 33
Polskie ogrody rodzinne w XVI i XVII wieku ... 38
Ogród dworski i fabrykancki. Przemiany funkcjonalne i formalne ogrodu rodzinnego w XVII–XIX wieku ... 43
Ogrody dworskie w Polsce w XVIII i XIX wieku ... 45
Powstanie ogrodu willowego (przydomowego) na początku XX wieku ... 50
Moderniści i ogród funkcjonalny ... 50
Ogród wiktoriański – prekursorzy formy ... 53
Naturalistyczne ogrody edwardiańskie – synonim angielskiego ogrodu przydomowego ... 55
Specyfika polskiego ogrodu willowego ... 59
Powstanie ogródków działkowych ... 60
Współczesne tendencje w projektowaniu ogrodów rodzinnych ... 62
Postmodernizm – w ukłonie przed historią ... 62
Ogród współczesny – jak krajobraz ... 63
Nowy romantyzm – nowy pozytywizm ... 64

STRUKTURA MIEJSCA – W DRODZE DO ODCZYTYWANIA ZNACZEŃ ... 77
Strefy funkcjonalne ogrodu ... 78
Część reprezentacyjna ... 78
Część wypoczynkowa i użytkowa (tradycyjna użyteczność – sad) ... 78
Strefa niezagospodarowana ... 80
Repertuar form ogrodowych ... 83
Dom i budynek ... 83
Formy towarzyszące funkcji reprezentacyjnej (przedogródek – symetria i rytm) ... 84
Formy towarzyszące części użytkowej i wypoczynkowej. Fenomen sadu i warzywnika ... 87
Poza strefą użytkową i wypoczynkową ... 90
Przestrzenie przenikania się stref (ogrodzenia, tarasy, wejścia) ... 91
Wnętrza ogrodowe – uwagi ogólne ... 97
Percepcja ogrodu a wielkość wnętrz ... 98
Percepcja struktury roślin a konstytuowanie się wnętrz ogrodowych ... 98
Fenomen wnętrz miniaturowych i tworzących się wokół centralnego elementu ... 100
Kompozycja wnętrz w ogrodach ... 101
Znaczenie i symbolika stref oraz elementów struktury ... 104
Dom i jego znaczenie ... 104
Przestrzeń wejściowa – symbolika i tradycja ... 106
Znaczenie części użytkowej i wypoczynkowej ... 110
Znaczenie części niezagospodarowanej ... 110
Znaczenie przestrzeni przenikania ... 113
Ogrodzenie jako granica terytorium między światem a ogrodem ... 116
Przestrzenie przenikania się domu i ogrodu – symbolika i wartości ... 118

WSPÓŁCZESNY OGRÓD RODZINNY ... 121
Współczesny ogród rodzinny a wyjściowy model ogrodu willowego ... 122
Model współczesnego ogrodu rodzinnego ... 125
Projektowanie ogrodu rodzinnego – ogród strukturalny ... 127

KILKA UWAG NA KONIEC ... 131
Bibliografia ... 139

Kategorie: Architektura, Arch... krajobrazu, Rolnictwo, Nauki Rolnicze, Zootechnika,